AB liderleri yoğun bir gündemle Brüksel'de toplanacak

Avrupa Birliği (AB) Konseyi'nin 24-25 Mayıs'taki toplantısı, liderleri aralıktan beri ilk kez video konferans yerine yüz yüze bir araya getirecek. İki günlük AB Liderler Zirvesi'nde, liderlerin önünde geniş bir gündem listesi bulunuyor. Toplantıda Orta Doğu'daki durumdan Kovid-19 salgınına, Rusya'dan göç ve iklim değişikliğine kadar geniş bir gündem ele alınacak.

Daha önce Rusya, AB-İngiltere ilişkileri ve rutin olarak ele alınan Kovid-19 salgınını ele alacakları açıklanan liderlerin masasındaki dosyalara İsrail'in Gazze'ye saldırısı sonrasında gerginliğin arttığı Orta Doğu'daki durum da eklendi.

Avusturya, Slovenya, Macaristan gibi bazı AB ülkeleri İsrail'e tam destek verirken Fransa ve Almanya, Hamas ile İsrail arasında ateşkese varılması için girişimlerde bulunmuştu. AB, daha önceki açıklamalarında Hamas'ın roket fırlatmasını kınamış ve İsrail'in kendisini savunma hakkı bulunduğunu belirtmişti.

Başından beri iki devletli çözümü destekleyen AB yönetimi, Filistin-İsrail meselesinde kalıcı çözümün siyasi bir süreçle mümkün olduğunu sık sık dile getiriyor. Rusya, ABD, BM ve AB'nin oluşturduğu Orta Doğu Dörtlüsü'nü yeniden canlandırmak isteyen AB, bu amaçla bölge ülkelerini de kapsayacak şekilde diplomatik girişimlerini yoğunlaştırmak istiyor.

AB aynı zamanda Filistinlilerin Doğu Kudüs dahil olmak üzere işgal altındaki topraklarda bulunan evlerinden zorla çıkarılmalarının uluslararası hukuka aykırı olduğunu ifade ediyor.

Rusya ile ilişkiler

Liderlerin gündemindeki diğer konulardan önemli bir madde de Rusya ile ilişkiler. Zirve toplantısında, Rus muhalif Aleksey Navalnıy'ın tutuklanması, Ukrayna sınırındaki Rus askeri yığınağı ve son olarak Rusya'nın "dost olmayan ülkeler listesi" yaparak ABD ve Çekya'yı buna dahil etmesi gibi konularla son yılların en düşük seviyesine inen AB-Rusya ilişkilerinin nasıl bir seyir izleyeceğine yönelik tartışmalar yapılması bekleniyor.

AB yetkilileri, üye ülkeler arasında Rusya ile ilişkilerde "denge bulunması" gerektiğini vurguluyor. Başta Baltık ülkeleri olmak üzere bazı AB üyeleri Rusya'ya sert yaptırımlar uygulanması gerektiğini savunuyor. Bu zirvede de bazı ülkelerin yine yaptırım konusunu gündeme getireceği ancak yeni yaptırım ihtimalinin yüksek olmadığı ifade ediliyor.

Üst düzey bir AB yetkilisi, "Rusya ile istikrarlı bir ilişki istiyoruz. Bunun nasıl elde edileceği pazartesi günü tartışılacak." diyerek liderlerin görüşmelerinin çerçevesi konusunda değerlendirmede bulundu.

Kovid-19 ve göç de görüşülecek

AB Liderler Zirvesi'nin gündemine ayrıca İtalya'nın talebiyle göç konusu eklendi. Havaların ısınmasıyla Akdeniz'de özellikle Libya üzerinden İtalya'ya artan göçmen geçişlerinden sonra İtalya AB'den daha fazla dayanışma bekliyor.

Son günlerde İspanya ile Fas arasındaki krizde İspanya'ya ait Ceuta'ya Fas'tan binlerce düzensiz göçmenin girmesi, göç konusunda AB içinde konuşulan konular arasındaydı.

Liderlerin toplantısında, 14 Haziran'daki NATO Zirvesi için Brüksel'e gelecek ABD Başkanı Joe Biden ile AB yönetimi arasındaki diğer zirve toplantısı için de hazırlık çalışmaları konuşulacak.

Kovid-19 salgını hakkında ise Avrupa genelinde hız kazanan aşılamalardaki son durum ele alınacak. AB yönetimi genel olarak salgının gidişatı konusunda iyimser bir tavır içinde ancak tedbirlerdeki gevşemeler ve yaklaşan yaz turizmi sezonu için seyahatlerde ihtiyatlı davranma konusunda uzlaşı bulunuyor.