Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nda (BTK) gerçekleştirilen Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'de bilişim ve iletişim sektörünün altyapı çalışmalarında yerli ve milli donanım ve yazılıma geçiş adı verilen tarihi bir dönüşüm süreci yaşandığını söyledi.
Son 19 yılda ülkenin çok büyük işler başardığını ve artık geleceğe daha emin adımlarla yürüdüğünü dile getiren Karaismailoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Hayallerimiz daha geniş, hedeflerimiz daha büyük. Hayata geçirdiğimiz projeler teknolojik ve mühendislik açıdan takip ediliyor. Kendi teknolojilerimizi üretmek konusunda attığımız kararlı adımlar her geçen gün bir başka alanda meyvesini veriyor. Bakanlığımızın sorumluluk alanında pek çok ulaştırma aracını ve çözümünü yüksek bir yerlilik oranıyla üretiyoruz, dünyaya ihraç ediyoruz. İnşallah her geçen gün ülkemizde ürettiğimiz teknolojilere bir yenisi eklenecek. Ülkemiz takip eden değil, takip edilen olacak. Devlet olarak açtığımız bu yolda tüm iş dünyamız, üniversitelerimiz, gençlerimiz bizimle yürüyerek Türkiye'yi layık olduğu geleceğe taşıyacak."
Karaismailoğlu, düzenleyici ve denetleyici konumları gereği ülkenin yararına olacak tüm adımları zamanında ve etkili bir şekilde atmaya çalıştıklarına dikkati çekti.
Türkiye'de yerli teknolojik üretimin teşvik edilmesinin öncelikleri arasında olduğunu anlatan Karaismailoğlu, 2015'teki 4.5G ihalesinde işletmecilere verdikleri yetki belgelerinde şebekeye ve haberleşme hizmetlerine ilişkin donanım ve yazılım yatırımlarının en az yüzde 10'unun ürün ve sistem geliştirmek üzere kurulan KOBİ'lerden karşılanmasını şart koştuklarını hatırlattı.
Aynı yetkilendirmelerde ilk 3 yılda kademeli olarak yüzde 30, yüzde 40 ve yüzde 45 yerli malı belgeli ürünlere yönelmeyi de kayıt altına aldıklarını belirten Karaismailoğlu, dörder yıllık periyotların sonunda yazılım ve donanım ürünlerinin yüzde 45'inin yerli malı olmasını istediklerini söyledi.
Karaismailoğlu, 2015-2016 döneminde, mobil işletmecilerin yerli malı belgeli donanım ve yazılım yatırımlarının toplam yatırım içindeki oranının ancak yüzde 0,98 olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:
"Bizce kabul edilemez bu sorun karşısında yetkili kurumlarımız, sektördeki arz ile talep birimlerini bir araya getirerek üretim ekosistemini harekete geçirdi. Nitekim bu çabamız ve çalışmalarımız meyvesini verdi. 4. yatırım döneminde donanım ve yazılımdaki yerlilik oranı yüzde 23'leri geçti. 5. dönemdeki yerli malı belgeli ürün yatırım tutarı 662 milyon liraya çıktı. Yani bir önceki döneme göre yüzde 44'lük bir yerlilik artışı kaydettik. 66 farklı üreticiden yaklaşık 153 farklı ürün temin edildi ancak önümüzdeki dönemde bu ürün çeşitliliğini daha da artıracağız."
Yerli ve milli 5G çalışmaları devam ediyor
Karaismailoğlu, elektronik haberleşme sektöründe yerli ve milli üretim ekosistemini geliştirerek 2017'de Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi'ni (HTK) kurduklarını ifade etti.
Kümelenme üyesi 14 firma ve 3 mobil işletmecisinin katılımıyla ülkenin 5G teknolojisine giden yolda donanım ve yazılım ihtiyaçlarına yerli ve milli imkanlarla cevap verilmesi gerektiğini vurgulayan Karaismailoğlu, bu amaçla geliştirdikleri "Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Haberleşme Şebekesi Projesi"ni, TÜBİTAK'ın da destekleriyle sürdürdüklerini anlattı.
Karaismailoğlu, 5G altyapıları için kritik önemdeki 5G çekirdek şebeke, 5G baz istasyonu, 5G'ye özel yönetim, servis ile operasyon yazılım ürünlerinin, yerli ve milli imkanlarla geliştirildiğinin altını çizerek, "Cumhurbaşkanımızın da vurguladığı gibi, 5G sistemine yerli ve milli imkanlarla geçeceğiz ve bundan gurur duyuyoruz. Projemizin ilk fazı mart ayında tamamlanacak. Diğer fazlara ilişkin çalışmalarımız da devam ediyor. Tüm fazları tamamladığımızda alnımızın akı ile 5G'ye geçeceğiz." diye konuştu.
Dünyada, 2020-2025 döneminde operatörlerce mobil şebekelere yapılacak 1,1 trilyon dolarlık yatırımın yüzde 80'inin, 5G teknolojilerine yönelik olduğunu kaydeden Karaismailoğlu, 5G teknolojilerinde iç ve dış pazarda ciddi potansiyel bulunduğunu, yerli ve milli ürünlerin marka ve patentlerinin alınması ve geliştirilmesiyle ülkenin cari açığının kapatılmasında öncü sektörün bilişim olacağını söyledi.
Karaismailoğlu, 5G projesinde önemli görevler üstlenen 10 firmanın bir araya gelerek kurdukları Global Telekom ve Entegre Teknolojileri AŞ'nin (GTENT), geliştirilen ürünlerin ticarileştirilmesi ve markalaşma faaliyetlerinin tek elden yürütülmesi ve iş birliği imkanlarının artırılmasında büyük görev üstlendiğini belirtti.
Ticari kaygıların ötesinde, yerli ve milli üretimin kullanılması konusunda hassasiyet göstermeye yönelik çalışmaların hızlandırılması gerektiğine işaret eden Bakan Karaismailoğlu, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Sektörün ihtiyaçlarına cevap verecek yerli ve milli ürünlerin geliştirilmesine ve üretilmesine ilişkin çalışmalarda Bakanlığımızın Ar-Ge fonunun kullanılması konusunda desteklerimiz devam edecektir. Yerli ve milli ürünlerin 5G teknolojilerinde kullanılmasını takip eden süreçte, uluslararası düzeyde markalaşma ve ihracat imkanları da doğacaktır. Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi, Ar-Ge'ye önem veren, yeniliği yakalamaya çalışan, tasarlayan, çığır açan firmalar daha şimdiden sürecin kazananı olmaktadır."