Makyavelizm; “Siyasette amaca varmak için her yolu meşru gören” ünlü İtalyan siyasetçi tarihçi ve yazar Mahciavelli’nin (1469-1527)’nin adı ile anılan siyasi akımdır.
Siyaset biliminin gerçek anlamdaki ilk teorisyenlerinden biridir. 1513te yazdığı Principe (hükümdar) adlı eserinde; “siyasetin ahlaktan bağımsız bir alan olduğunu” savunur.
Makyavelizm duyguları reddeder. Çünkü duygu insanîdir. İnsanî düşünce vicdan muhasebesini gerekli kılar. Bazı insanlar için önemli olan vicdan değil, cüzdandır. Yani paradır, makamdır, şöhrettir. Hedef olarak tayin edilen, ulaşılması planlanan her şeydir. Bu yüzden “makyavelistler “bulundukları toplumun değerlerini dikkate almazlar.
Bu felsefî anlayış; insanların genel olarak kötü olduğunu varsayar. Bu nedenle de her türlü kötülüğü hak ettiğini savunur. Oysa; İnsanlar kötü değildir. Kötü insanlar vardır. Bunun böyle ifade edilmesi daha doğrudur.
Makyavelizm’in en önemli ve temel amacı; devleti yaşatmak ve gücünü devamlı olarak artırmaktır. Bu görüş, otoriter devlet sistemini doğurmuştur. Oysa devleti milletten ayırmak mümkün değildir. Bu iki unsur etle tırnak gibidir. Devleti yücelteyim derken onu kutsamak da yanlıştır.
Makyavelistler diyor ki; Hukuk ve ahlâk devlet için vardır. Bu düşünce de doğru değildir. Hukuk ve ahlak sadece devlet için değildir. Milletin haklarını savunmak ve insanlar arasındaki adaleti gözetmek gerekir. Hukuk ve ahlak herkes içindir. Halkın ezildiği ve hor görüldüğü sistemler en sonunda çökmeye mahkumdur. Bunu örnekleri yüzyılımızda ziyadesi ile gördük, görmeye de devam ediyoruz. Devlet ve Milleti birbirinin hasmı görmek yanlıştır. Millet devlet için değil devlet millet için var olmalıdır.
Zamanımızda çıkarcılık almış başını gidiyor. Makyavelist kişiler, diğer insanları etkilemesini çok iyi bilirler. Sinsidirler. İnsan ilişkilerinde ihtiyatlı davranırlar. Çıkarlarını kollamak için kolayca yalan söyleyebilirler. Gerçek düşünce ve niyetlerini çok iyi gizlerler. Dostluk ve dürüstlüğe değer vermezler. Hedefe varmak için her yolu mubah görür ve kural tanımazlar.