MUSTAFA KEMAL’İN HARP AKADEMİSİ ÖĞRENİMİ VE İLK TAYİNİ (6)
Mustafa Kemal, bir kurmay subay olarak, Trablusgarp, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’nın bütün aşamalarında askeri açıdan bulunduğu veya yönettiği savaşların gidişatını etkileyecek; milletinin kaderini değiştirecek ve dünya askerlik (harp) tarihinde ilk sayılacak pek çok uygulamaya imza atacaktır.
MUSTAFA Kemal, 26 Haziran 1902 Perşembe günü Kuzguncuk’ta Ali Fuat Cebesoy’un babası İsmail Fazıl Paşa’nın Kuzguncuk’taki köşkünde misafir ediliyor. O gece orada kalıyor, ertesi 27 Haziran Cuma günü köşke gelen Osman Nizami Paşa ile tanıştırılıyor. Osman Nizami Fransızca ve Almancayı -edebiyatı dâhil- anadili gibi bilmekte, İngilizceyi de yanlışsız konuşabilmektedir. O gün tanışıp görüşüyorlar. Osman Nizami Paşa, II. Abdülhamit’in baskı rejimini yumuşatacağına dair hiçbir belirti olmadığına işaret ettikten sonra şöyle diyor:
“İstibdat idaresi, bir gün elbette yıkılacaktır. Fakat onun yerine Batılı manada bir idare gelip memleketi her bakımdan acaba kalkındıracak mıdır? Ben buna inanmıyorum.”
Mustafa Kemal kuşkuludur. Nizami Paşa Abdülhamit’in adamlarından biri olabilir mi? Kendisinin ağzını arayan bir hafiye midir? M. Kemal, bu olasılıklara karşın gene de düşüncelerini cesaretle söylemeye kararlıdır. Diyor ki:
“Paşa Hazretleri! Garplı manadaki idareler de zamanla gelişmişlerdir. Bugün uyur gibi görünen milletimizin çok kabiliyeti ve cevheri vardır. Fakat bir- inkılâp vukuunda bugün iş başında olanlar yerlerini muhafaza etmeye kalkarlarsa o vakit buyurduğunuzu kabul etmek lazım getir. Yeni nesiller içerisinde her hususta itimada layık insanlar çıkacaktır.”
Osman Nizami Paşa susuyor, olumlu ya da olumsuz hiçbir cevap vermiyor. Aynı günün akşamı ayrılmak üzere veda eden Mustafa Kemal’e şunları söyler:
“Mustafa Kemal Efendi oğlum, sen, bizler gibi yalnız Erkân-ı Harp zabiti olarak normal bir hayata atılmayacaksın. Keskin zekân ve yüksek kabiliyetin memleketin geleceği üzerinde müessir olacaktır. Bu sözlerimi bir kompliman olarak alma. Sende, memleketin başına gelen büyük adamların daha gençliklerinde gösterdikleri müstesna kabiliyet ve zekâ emareleri görmekteyim. İnşallah yanılmamış olurum.”
Osman Nizami Paşa yanılmamıştır. Çünkü Mustafa Kemal, gençlik çağlarından beri geleceğin Atatürk’ünden belirtiler ve ışıklar vermiştir. Mustafa Kemal, bir kurmay subay olarak, Trablusgarp, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’nın bütün aşamalarında askeri açıdan bulunduğu veya yönettiği savaşların gidişatını etkileyecek; milletinin kaderini değiştirecek ve dünya askerlik (harp) tarihinde ilk sayılacak pek çok uygulamaya imza atacaktır. Kurmay zekâsıyla, her işini titizlikle planlayacak, sonradan gerçekleştireceği, hedeflediği işin altyapısını önceden hazırlayarak yoluna devam edecek, başarıya ulaşacaktır. Aklı, daima duygularının önünde gidecek, zamanı iyi planlayacaktır. Zamanın ruhuna uygun hareket edecektir.
SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA
AKYÜZ, Y., “Atatürk’ü Yetiştiren Öğretmenlerden Birkaçı”, Atatürk Devrimleri ve Eğitim Sempozyumu (9-10 Nisan 1981) Bildirileri, Ankara, 1981.
CEBESOY, A. F., Sınıf Arkadaşım Atatürk, Okul ve Genç Subaylık Anıları, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1967. COŞAR, Ö. S., Atatürk Ansiklopedisi C: I. (1881- 23 Temmuz 1908), İstanbul, 1973.
ÇAM, Y. Atatürk’ün Okuduğu Dönemde Askeri Okullar Rüştiye-İdadi-Harbiye (1892-1902), Genelkurmay Basım Evi, Ankara, 1991, 1-197 s.
GÖK, H., Kara Harp Okulu Arşivi Kılavuzu, Kara Harp Okulu Basımevi, Ank., 1999, 1-63 s. Ve 12 Adet EK.
GÖK, H., M. UYAR, “Yeni Bulunan İki Belgenin Işığında M. Kemal Atatürk’ün Harp Akademisi Öğrencilik Dönemi”, Toplumsal Tarih D., Sayı: 71 (Kasım 1999), s. 8-15.
GÜLER, Ali, Askeri Öğrenci Mustafa Kemal’in Notları (Arşiv Belgelerinin Işığında), Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2001.
GÜLER, Ali, Dehanın Kodları, (Mustafa Kemal’i Atatürk Yapan Süreçler ve Birikim), 4. Baskı, Truva Yayınları, İstanbul, 2010.
GÜLER, Ali, Sakarya’dan İzmir’e İşgalden Kurtuluşa Mustafa Kemal Paşa, Yakında yayımlanacak eser.
GÜNDÜZ, A., Hatıralarım, Hazırlayan: İ. Ilgar, İstanbul, 1973. Harp Akademileri’nin 132 Yılı, 1848- 1980 Şeref Dolu Yıllar, Hazırlayan: T. Yurdabak, Harp Akademileri Basımevi, İstanbul, 1980. Harp Akademilerinin 142. Yılı Şeref Dolu Yıllar 1848-1990, Harp Akademileri Komutanlığı yayınları, İstanbul, 1990.
İSKORA, M. Mazlum, Erkan-ı Harbiye Mektebi (Harp Akademisi) Tarihçesi, İstanbul, 1930. Kara Harp Okulu Arşivi, Künye Defteri, No:21. Kara Harp Okulu Arşivi, Numara Defteri, No: 13, 14, 15-16, 22, 26.
UNAT, F. R., “Atatürk’ün Öğrenim Hayatı ve Yetiştiği Devrin Milli Eğitim Sistemi”, Türk Tarih Kurumu Atatürk Konferansları C:I., Ankara, 1964, s. 71-89.
ÜNAL, T. “Harp Okulu Tarihi ve Mustafa Kemal”, Türk Kültürü D., Sayı: 25 (Kasım 1964), s. 32-40.
YALMAN, A. E., “Büyük Millet Meclisi Reisi Müşir Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri’nin Tarihçe-yi Hayatı”, Vakit Gazetesi, 10 Kanunusani 1338/10 Ocak 1922.
-BİTTİ-