TEKÂLİF-İ MİLLİYE VE HAMİYET-İ MİLLİYE (6)
“Türk milleti millî birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir.”
Mustafa Kemal Atatürk, 29 Ekim 1933
Komisyonların çalıştıracağı ve sayısı altıyı geçmeyecek memurların askerlik görevleri ertelenecekti. Komisyonlar, savaş ekonomisine giren ve Tekâlif-i Milliye Emirleri’nde belirtilen malları gösterilen yerlere göndereceklerdi. Görevlerinde ihmali görülen üyeler, “vatana ihanet” suçu işlemiş sayılacaklardı.
BU komisyonlara yöredeki Müdafaa-i Hukuk derneklerinin merkez kurullarından iki üye ile köylerde imamlar ve muhtarlar da doğal üye olarak katılacaklardı. Hemen çalışmalarına başlayacak komisyonlara seçilecek üyelere hiçbir ücret ödenmeyecekti. Komisyonların çalıştıracağı ve sayısı altıyı geçmeyecek memurların askerlik görevleri ertelenecekti. Komisyonlar, savaş ekonomisine giren ve Tekâlif-i Milliye Emirleri’nde belirtilen malları gösterilen yerlere göndereceklerdi. Görevlerinde ihmali görülen üyeler, “vatana ihanet” suçu işlemiş sayılacaklardı.
2. TOPLANACAK GİYECEK MALZEMELERİ:
Kentler, kasabalar ve köylerdeki her ev birer kat çamaşır (külot ve fanila ya da benzeri bir iç giyimi), birer çift çorap ve birer çift çarık hazırlayarak bir makbuz karşılığında en geç 10 Eylül 1921 gününe kadar yörelerindeki komisyona teslim edecekti. Komisyonlar fakir aileleri bu bağış dışında bırakabileceklerdi. Ancak onların yerine zengin bir ailenin söz konusu bağışı üstlenmesi gerekiyordu. Komisyonların bu tür bağışlar için 3 ayrı defter tutmaları ve bunlardan birini gerektiğinde müfettişlerce denetlenmesi için yerel Mal Müdürlüğü’ne teslim etmeleri de şart koşulmuştu.
3. ORDUNUN GİYİM VE TEÇHİZAT İHTİYACI:
Bu amaçla tüccarlar ve halk, ellerinde bulunan çamaşırlık bez, Amerikan, patiska, pamuk, yıkanmış ve yıkanmamış yün ve tiftik, erkek elbisesi yapımında kullanılan her türlü kışlık ve yazlık kumaş, kösele, taban astarlığı, sarı ve siyah meşin, sahtiyan, yapılmış veya yarısı tamamlanmış çarık, fotin, demir kundura çivisi, tel çivi, kundura ve saraç ipliği, nal, nal yapımında kullanılan demir, mıh, yem torbası, yular, belleme, kolan, kaşağı, gebre, semer ve urganların %40’ını Komisyonlara teslim edeceklerdi. Ancak çocuk ve kadın elbiseleri ile lüks eşya kesinlikle alınmayacaktı. Bu eşyaları getirenlere, söz konusu malların tahmini tutarlarını gösteren birer belge verilecekti. Teslim edilen malların bedelleri daha sonradan devlet tarafından ödenecekti.
4. ORDUNUN YİYECEK İHTİYACI:
Vatandaşların elinde bulunan buğday, un, saman, arpa, kuru fasulye, bulgur, nohut, pirinç, mercimek, şeker, tereyağı, zeytinyağı, tuz, çay, koyun, keçi, kasaplık sığır, gazyağı, sabun ve mum stoklarının %40’ına ordu adına el konulacaktı. Bunların tutarı hesaplanarak vatandaşlara makbuz verilecekti. Bu paralar da daha sonra devlet tarafından ödenecekti.
5. ORDUNUN TAŞIT İHTİYACI:
Askeri ihtiyaçlar için daha önce değişik yollarla alınan taşıt araçları dışında kalan taşıt sahipleri, her ay ordu malzemesinden bir kısmını kendi araçları ile 100 kilometrelik bir mesafeye kadar ücretsiz olarak taşıyacaklardı. Taşıma hizmetleri parasız yürütülecekti. Ancak taşıma süresince taşıt sahibi ve hayvanların yiyecekleri ordu ambarlarından sağlanacaktı.
6. TERK EDİLEN MALLAR:
“Emval-i Metruke” denilen terk edilmiş mallar da ordu için kullanılacaktı. Hazineye geçmiş bulunan eşya ve erzak gibi mallardan ordu ihtiyacına yarayanlar Komisyonlarca en geç 10 Eylül’e kadar tespit edilerek ordu hizmetine alınacaktı. Bunların bedelleri de tahmin edilerek düzenlenecek defterler Mal Sandıklarına verilecekti.
YARIN: SAVAŞ ÖNCESİ TÜRK ORDUSUNDA HAZIRLIKLAR