TÜRK KAPISI NAHÇIVAN -6-
Florastik çeşitliliğe göre arazi üç bölgeye ayrılır: Aras boyu düzlükler, orta dağlık ve yüksek dağlık kuşaklar. En fazla biyolojik çeşitlilik orta dağlık kuşakta bulunmaktadır.
Bölgenin tümünde 3.016 hektarlık (arazinin % 0.5’i) meşe ormanlığı bulunmakta olup, özellikle Biçenek, Erefse, Hurs ve Nesirvaz köyleri civarındadır. Meşe ormanlığının 2.550 hektarı, biçenek köyü etrafında (batabat ) yer alır.
Nahçıvan’da ormanlar sadece Nahçıvançay, elinceçay ve gilançay havzalarında küçük ağaçlardan oluşmaktadır. Kura, Aras gibi büyük akarsu boylarınca taşkın ovası ormanlar görülmektedir. Ekolojik bakımdan dağ, ova ve taşkın ovası ormanları mezofil şartlar taşımaktadır.
Sakız, ardıç, yemişen, meşe ve yabani armut ormanları ise kserofit olarak kabul edilmektedir. Ova ormanlarının başlıca ağaç türlerini palıd (quercus macranthera), kayın, meşe (quercus longipes stev) karaağaç (ulmusfolicea gilib), çalılardan yemişen ve hurma oluşturmaktadır. Ova ormanlarının özelliklerinden birini sarmaşıklar (lian) teşkil etmektedir. Başlıca sarmaşık bitkiler merevce (smilax excelsa l.) Göyem (periploca graeca l.), yabani üzüm (vtis vinifera l.), hamurmaya (humulus lapulus l.9 v.b. bitkilerdir.
Dağlık kesimlerde küçük bitkiler ve otlar ( kekik otu, topallık otu, kuşburnu, böğürtlen, ardıç, baldırgan ) yetişir.
Çalı formasyonu, Nahçıvan’da oldukça geniş alanlar kaplamaktadır. İklimin kurak, toprağın zayıf gelişmiş, rölyefin parçalı, taşlı-kayalı, çakıllı olması, kurakçıl dağ bitkilerinin yayılış gösterdiği yerlerin özelliğidir. Bu tür elverişsiz yaşama şartlarına uymuş olan kurakçıl dağ bitkileri açık, nadiren de yarı kapalı birlikler oluşturmaktadır. Bu alanlarda orman ve çayırlıklara az rastlanmaktadır.
Bazı yerlerde, akarsu vadilerinde mahalli olarak orman ve çayır bitkilerine rastlanmaktadır. Kurakçıl bitki formasyonları, kaynak bakımından akdeniz bölgesinin kurakçıl özelliği ile benzerlik göstermektedir. Nahçıvan’da yer alan bitki örtüsü miktarları şu şekildedir:
Bitki Örtüsünün Kapladığı Sahalar
Nahçıvan’ın orman ve bozkırlarında, çöllerinde, dağ yamaçlarında halk hekimliği için çok önemli olan bitkiler mevcuttur. Nahçıvan bitki örtüsü aynı zamanda arıcılık için çok elverişlidir. Burada bal ve çiçek tozu veren 359 bitki türü bilinmektedir. Bunların 106’sı temiz nektar vermektedir.
DEMOGRAFİK YAPI
Etnik Durum
Tarih bölümünde de ayrıntılı olarak anlatılacağı gibi; Nahçıvan toprağı uzun yüzyıllar Türk halklarının, bu arada çoğunlukla Azerbaycanlı Türklerin yerleştiği kadim bir Türk toprağı olmuştur. Bu nedenle, buradaki etnik yapı öncelikle Azerbaycanlı Türkler tarafından şekillendirilmiştir. Tarih içindeki çeşitli siyasi, askeri ve ekonomik olaylar Azerbaycan ve Nahçıvan’ın etnik yapısında zaman zaman bazı değişikliklere yol açmıştır. Değişik dönemlerde genel etnik yapı içinde çok küçük oranlarda Ermeni, Kürt, Rus ve Gürcü vs. gibi farklı unsurların görülmesinin nedeni işte bu olayların sonucunda meydana gelen göçlerdir.
Bütün bunlara aşağıda işaret edilecektir. Nahçıvan muhtar cumhuriyeti’nde hukuki ve siyasi bakımdan azınlık statüsünde hiçbir grup bulunmamaktadır.
Etnik ve kültürel bakımdan; Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti halkının % 98 Azerbaycan Türküdür. Azerbaycan Türkleri, Türk dilli halklar içinde nüfus yoğunlu bakımından Türkiye Türk’lerinden sonra ikinci sırada yer almaktadır.
Günümüzde İran ve Azerbaycan dışında azeri Türklerinin yoğun olarak yaşadığı ülke Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’dir.
YARIN: NÜFUS DAĞILIMI