ABD Dışişleri Bakanlığı 19 Temmuz’da 2016 Ülkeler Terör Raporu (Country Reports on Terrorism)’nu yayınladı. 2012’den itibaren her yılın ilk 6 ayı içerisinde yayınlanan bu rapor, bu yıl oldukça gecikse de, gene de adet yerini buldu. 20 ve 21 Temmuz tarihli medya organlarında raporun Türkiye bölümü, özellikle de FETÖ ile ilgili bölüm dikkatlere sunuldu. Tamamı 450 sayfayı geçen raporda dikkati çeken bazı hususlara değineceğiz.
Raporda FETÖ konusunda “Türkiye Milli Güvenlik Konseyi, 26 Mayıs’ta gönüllü sürgün olan Müslüman din adamı Fethullah Gülen’in dini hareketini ‘Fethullahçı Terör Örgütü’ (FETÖ) şeklinde nitelendirerek, terör örgütü olarak belirledi. Hükümet 15 Temmuz Darbe Girişimi’nin Gülen hareketi tarafından planlanıp uygulandığını savunmaktadır!” şeklinde ifadeler yer almaktadır. Buna karşılık ABD’nin terörist olarak belirlediği 61 örgüt arasında FETÖ’ye yer verilmemiştir.
Terör örgütlerinin yoğunlaştığı Suriye-Irak gibi ülkelerle bitişik olması, bu ülkelere geçişte elverişli uluslararası trafik merkezlerini barındırması sebebiyle Türkiye, yabancı terörist savaşçıların bölgeye intikali ve bölgeden ayrılışında uygun coğrafya olmayı sürdürdüğüne ve Türkiye’nin bu teröristlerin geldiği ülkelerle yakın işbirliği yaparak, “Türkiye’ye girmesi yasak listeler”i hazırlayarak Türkiye’deki seyahatlerini önlemeye çalıştı. Bunun sonucunda teröristlerin giriş ve çıkışlarında önemli düşüşler yaşandı. Türkiye bu maksatla 911 km uzunluğundaki Suriye sınırına 2016 içerisinde 270 km’lik bir beton duvar ördüğü” yazılmaktadır.
2016’da da ilk sırada IŞİD yer alırken, “liderliği” IŞİD’e kaptıran el-Kaide 2’nci sıradadır. Hizbullah da gene ilk sıralara yerleşen “terör örgütü” olarak yer aldı.
Özellikle Irak ve Suriye’ye yerleşen IŞİD’le mücadele maksadıyla 73 ülkeden oluşan bir koalisyon devreye sokuldu. Aynı maksatla diplomatik çabalar da arttırıldı. IŞİD’in terörist temin ettiği ülkelerde ve geçiş yollarında önemli önlemler alındı. Bunların sonucunda 2016’da IŞİD’in devşirdiği militan sayısındaki 2014’te başlayan düşüş devam etti.
ABD’nin hava desteğini yanına alan Libya hükümet güçlerinin mücadelesi sonucunda, IŞİD’in kalesi konumundaki Sirte IŞİD’ten kurtarıldı. Keza Derne ve Bingazi’deki IŞİD militanlarının çoğu da şehir dışına kaçtılar.
2015’teki gibi 2016’da da IŞİD, sistematik olarak binlerce kadın ve 8 yaşındakiler kız çocuğunu kaçırarak rehin tutmaya devam etti. Esir alınan bu kadınlar ve kız çocukları IŞİD militanları ile evlenmeye zorlandı, fiziki ve cinsi istismara maruz bırakıldı. Hatta IŞİD, bu kadın ve çocuklar için günlük olarak yayınlanan satış fiyatı belirlenen esir pazarları dahi açtı.
IŞİD’e militan devşirme kampanyaları 2016’da da sosyal medya vasıtasıyla sürdürüldü. Buna engel olmak maksadıyla ABD ve müttefikleri yakın işbirliği ile içerisinde çalıştılar. Bunun sonucu olarak zaten 2014’te düşüşe geçen IŞİD’e militan devşirme işleminde Ağustos 2015-Ağustos 2016 arasında %75’lik önemli bir düşüş gerçekleşti.
ABD Kara Harp Okulu’nun bulunduğu yerdeki Westpoint Terörizmle Mücadele Merkezi’ne göre, IŞİD’in sosyal medya vasıtasıyla Ağustos 2015’te devşirdiği militan sayısı 761 iken, bu sayı 2016 ağustosunda 194’e geriledi. Keza “Counsil on Foreign Relations” (CFR) adlı Kongre’ye yakınlığı ile bilinen düşünce kuruluşunun yayınlanan bilgilerine göre de; IŞİD’in 2015’te 40 olan aktif sosyal medya ağı, 2017 yılı başlarında 10’a düştü.
Terör ve vahşet alanında liderliği IŞİD’e kaptıran el-Kaide özellikle Yemen’de, Suriye’deki kolu el-Nusra cephesi de adını değiştirse de (Fetih el-Şam), faaliyetlerini sürdürmektedirler.
Batı Avrupa ve Balkan ülkelerinden giden “Yabancı Terörist Savaşçılar”ın sayısında 2016 yılında büyük bir azalma varsa da, bunların %30’unun tekrar döneceklerine inanılmaktadır.
Son Söz: Küresel terör konusunda iyimser olamayacağımızı hatırlatan “Country Reports on Terrorism”, bir sayfada özetlenemeyecek kadar uzun olduğundan devam edeceğiz.