Zaman zaman kendimi dinler ve özeleştiri yaparım. Zira rahmetli annem, mahallede kavga edersek, önce bize kızardı. Yani çuvaldızı başkasına batırmadan önce iğneyi kendimize batırmayı öğretmişti. Bu sütunda Türk Silahlı Kuvvetlerine reva görülen yanlışlara çok değindim. Ama biraz da kendime iğne batırmam gerektiğine inanıyorum. Tabii eğitim/öğretim sistemimize de… 1968’de Diyarbakır’dan gelen ve Deniz Lisesi çatısı altında buluştuğumuz devre arkadaşım A. E.’nin özeleştirisinin bir kısmını aşağıda sizlerle paylaşacağım:
Diyarbakır Deneme İnönü İlkokulunda Öğretmenim Perihan Damarsar’dan aldığım eğitim ve öğrenim ABD dahil almış olduğum en iyi eğitimlerden biriydi, üniteleri bir bütün olarak işliyor çok rahat bir ortamda tartışıyor sonra tüm dersleri içerecek şekilde bir rapor ortaya koyuyorduk.... (Arkadaşımız üsteğmen iken sınavı kazanarak ABD’nin San Fransisko kenti yakınlarında Post Graduate School’da yüksek lisans yapmıştı. Buradaki eğitiminden de sitayişle söz etmektedir.)
Deniz Lisesi Eğitim ve Öğrenimini yetersiz buluyorum, Devletin büyük imkânlarına rağmen spor dâhil bence çok yetersizdi! Çok daha iyi olabilirdi. Ancak Fabrika derslerinde bir şey yapmanın zevkine vardım, derslerde bir ürün yapıyorduk! Hocamızda (Evde Emin, okulda Yılmaz, caddede Kahraman!) çok iyiydi.
Okulda öldüresiye dayak olamaz. Hatası ve günahı olmayan rahmetli öğretmenlerden B.B. tarafından dövülüşüne isyan etmiştim, yerdeki Levent’i tekmeliyordu!
Fizik ezberdi... Kimya iyi değildi! Biyoloji hocamız keşke tüm vücudumuzun organlarının işlevleri, nasıl daha sağlıklı kalacağımız, nasıl beslenmemiz gerektiğini öğretseydi!
Matematik dâhil Fen Bilimlerinde öğretilmeye çalışan bana göre havada kalıyordu gerçek hayatla ve tabiatla bağlantı kurulamıyordu belki ben kuramadım! Bununla birlikte üniversite sınavındaki puanla Türkiye’de en yüksek puan isteyen Hacetepe Tıp’a da girebiliyordum! (Ben de Harp Okulu’nu bitirince İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni 12’nci kazanmıştım.)
1968 ve 12 Mart 1971 olaylarının okula yansıması eğitim ve öğrenimimize kâbus gibi çökmüş, korku içinde yaşamıştık. Harp Okuluna indiğimizde ilk yıl tam bir kâbustu!
Askeri okullara için bugün düşündüğüm ise şu; Buraya verilecek komutanların bir akademik kariyeri olmalı ve terfi edilecek yer olarak görülmemeli. Komutanların akademik eğitim ve öğrenime müdahaleleri en aza indirilmeli. Deniz Lisesi’nin kaldırılmalıdır. Ortaokul mezunu çocuk meslek seçiminde yanılabilir! Hayatı boyunca sorun ve mutsuz olur!
ABD’de hazırlık kurslarında bizim notlar yüksek, Amerikalılarınki kırıktı. Kendilerini verdiği derslere adayan hocalar konuları uygulamaya, hayata ve tabiata çok iyi bağlıyorlardı!
Harbiye’de difransiyel ve integralleri çok iyi öğrenmiş çok iyi notlar almıştım. Ancak uygulama ve tabiatla bağlantı kuramamıştım. ABD’de hocamız Moris bir denklem yazarken “Bu denklem uçakların kanatlarının gövdeye dik değil de eğimli olarak yapılamasına sebep olur!” dedi. Kodlama ve Bilgi Teorisi hocamız Hamming ise tahtaya yazdığı denklemin tenis topuna vurduğunuzda yörüngesinin denklemidir deyiverdi.
Amerikalılar gurup çalışmasını çok iyi yapıyorlardı biz ise pek başaramıyorduk (yanlışsam
Araştırma ve geliştirme için ortam son derece uygun! Kimse gösteriş ve prim peşinde değildi.
Fikir, bilgi, proje çalmalara karşı sıfır tolerans ve ağır yaptırımlar vardı. Araştırma yapanlar arasında bilimsel olarak tam bir objektiflik hâkimdi. Sosyal ilişkiler iyi, birbirleriyle uzun süre çalışmalar üzerinde konuşabiliyor, birbirlerine yardımcı oluyorlardı.
Elle çalışmaya çok yatkınlardı. Hemen hepsi arabalarını kendileri tamir edip bakımını yapıyor, evlerinin her türlü tamirat işlerini kendileri yapıyorlardı!
Arkadaşımın son Sözü Yerine: Araştırma; sadece para ve mali imkân değildir. Bu işe adanmış insanlara ihtiyaç var. Bilimsel Araştırmalarda başarı Tanrı vergisi zekâ, akıl, iyi öğrenim ve hocalar-çalışma-arkadaşlık-yarışma ortamı, inanç, güven ve aile desteği istiyor!