Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 101. yıl dönümü Kutlu Olsun

Azerbaycan Milli İstiklal Davası’nın çok önemli savunucularından Mehmed Emin Resulzade, Bolşevik Rusyası’na karşı fikirleri ve kalemiyle savaşmıştır. Resulzade, Başta Azerbaycan Türkleri olmak üzere, tüm Türk dünyasının haklarını savunmuştur.

28 Mayıs 1918'de Mehmet Emin Resulzade'nin "Bir Kere Yükselen Bayrak Bir Daha Yere İnmez " diyerek kaldırdığı bayrak her zaman dalgalanacaktır. Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 101. yıl dönümü Kutlu Olsun.

Mehmet Emin Resulzade Kimdir?

Mehmet Emin Resulzade, Çağdaş Azerbaycan Edebiyatı, Azerbaycan Şairi Genceli Nizami, Azerbaycan Kültür Gelenekleri, Çağdaş Azerbaycan Tarihi ve Milli Tesanüt kitaplarının yazarıdır. Resulzade, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin kurulması üzerine ülkenin ilk cumhurbaşkanı oldu.

1884 yılında Bakü'de doğan Mehmet Emin Resulzade, 19 yaşında gazeteci oldu. 1905'de de siyasete atılarak Rus Çarlığı'na karşı gizli bir örgüt kuran Resulzade, Hakkında yakalama kararı çıkarılması üzerine Türkiye'ye kaçmıştır. Mehmet Emin, İstanbul’da yeni kurulan Türk Ocağı’nda İran Türklerine dair yazılar yazdı. Ayrıca, bu sayede Çar aleyhine yazılar da yazabildiği gibi 1911’de Bakü’de Milli Demokrat Müsavat Partisi’nin kurulmasını teşvik etti..1913'te ilan edilen genel afla ise yurduna geri dönmüştür. 1917 yılında da Müsavat Partisi'nin genel başkanlık makamına getirilen Resulzade, 28 Mayıs 1918 tarihinde de Azerbaycan Cumhuriyeti kurulmasının ardından ülkenin ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir. Ancak, Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgalinin ardından Almanya'ya kaçmak zorunda kalan Resulzade, hemen ardından Türkiye'ye yerleşmiştir.

Mehmet Emin Resulzade 6 Mart 1955 tarihinde hayata kaybetmiştir.

Mehmet Emin Resulzade, İstanbul’daki sürgün hayatı boyunca  Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Adalet Ağaoğlu, Ali Bey Hüseyinzade ile görüşen Resulzade, Ziya Gökalp mefkûreciliğinin mürevvici oldu.

Ziya Gökalp’ın İslamlaşmak, Türkleşmek, Muasırlaşmak makaleleri adeta Resulzade’nin ruhunu sardı.

Ziya Gökalp’ın "İslamlaşmak, Türkleşmek, Muasırlaşmak" umdesini ideolojik şiar olarak benimseyen Mehmet Emin Resulzade, bu şiar ile Azerbaycan’a Hem Türkçülüğü hem de Türkiyeciliği sokmayı başardı. Resulzade, bu sloganı daha sonraları “Türk Ümmetindenim, İslam Ümmetindenim, Garp Ümmetindenim” şekliyle değiştirdi ve milliyetçilerin oluşturduğu Müsavat Partisi’nin programına önsöz yaptı.

Mehmed Emin Resulzade, düşmanlarının Azerbaycan milli kurtuluş hareketini baltalamaya çalışmaları karşısında davası uğruna verdiği savaş ve kurduğu Müsavat adlı partisi ile hafızalardan kazınmamıştır. Diğer yandan Resulzade, milli bilinci yeni yeni gelişmeye başladığı Azeri-Türk toplumunun önünde bulunmuş, geri zihniyet ve Rusya’ya karşı kalemiyle elli yıla yakın savaşmıştır.

MEHMED EMİN RESULZADE'NİN ÖNEMLİ SÖZLERİ

- Sen bizimsin, bizimsin duɾdukça vücutta can, yaşa, yaşa, çok yaşa, ey şanlı Azeɾbaycan!
- Bir kere yükselen bayrak bir daha inmez! / Mehmed Emin Resulzade
- Türküm bu açıdan kendimi mutlu hissediyorum! 
- İnsanlara hürriyet, milletlere istiklal!

Mehmed Emin Resulzade’nin Eserleri

• Azerbaycan Cumhuriyeti: Keyfiyet-i Teşekkülü ve Şimdiki Vaziyeti, İstanbul 1992
• Das Problem Aserbeidschan, Berlin 1937, trc. Sebahattin Şimşir-Perihan Mete, Ankara 1996
• İstiklal Uğrunda Mücadele, Varşova 1938
• Milli Tesanüd, Ankara 1978
• Asrımızın Siyavuşu, haz. Arasoğlu, Ankara 1989
• Azerbaycan Cumhuriyeti, nşr. Asif Rüstemov, Bakü 1990
• Azerbaycan Şairi Nizami, İstanbul 1991.
• Bir Türk Milliyetçisinin Stalin’le Hatıraları, haz. Sebahattin Şimşir, Turan Yayıncılık, İstanbul 1997
• Mehmed Emin Resulzade: Eserleri, I 1903-1909, nşr. Şirmehemmed Hüseynov, Bakü 1992
• Mehmed Emin Resulzade: Eserleri, II 1909-1914, Şirmehemmed Hüseynov, Bakü 2001
• Kafkasya Türkleri, nşr. Yavuz Akpınar, İstanbul 1993 (Türk Yılı 1928’deki Yazıları)
•  İran Türkleri, nşr. Yavuz Akpınar, İ. M. Yıldırım, S. Çağın, İstanbul 1993, (1912’de Türk Yurdu ve Sır’at-ı Müstakim’de çıkan yazıları
• Mehmed Emin Resulzade’nin Meclis-i Mebusan Konuşmaları 
• Rusya’daki Siyasi Vaziyet, İstanbul 2005